Tác dụng, tác hại của mướp đắng và những lưu ý khi sử dụng - Ẩm thực quê

Không chỉ là một trong những món ăn được nhiều người ưa thích, mướp đắng còn có công dụng như một vị thuốc trong việc chữa ho, tiểu đường, viêm họng, làm đẹp, giảm cân… Tuy nhiên bên cạnh đó, có những trường hợp cũng không nên sử dụng mướp đắng vì những tác dụng của nó có thể gây tổ n hại cho sức khỏe mà bạn không hề hay biết. Hãy đọc bài viết dưới đây của Ẩm thực quê để biết rõ hơn về những mặt tốt cũng như mặt trái của việc sử dụng mướp đắng.

Những lợi ích của mướp đắng

Mướp đắng (hay khổ qua) là một loại quả rất giàu vitamin và khoáng chất như protein, lipit, cacbon hydrat, canxi, kali, magie, sắt…

Theo Đông y, mướp đắng vị đắng, lạnh; vào tỳ vị tâm can có tác dụng thanh nhiệt, giải độc. Mướp đắng dùng cho các trường hợp nhiệt bệnh sốt nóng mất nước, hội chứng lỵ, viêm cấp tính đường tiết niệu, sỏi đường tiết niệu, mụn nhọt, viêm kết mạc mắt cấp tính (đau mắt đỏ), bệnh tiểu đường.

Theo y học hiện đại, mướp đắng có tác dụng diệt vi khuẩn và virus, chống lại các tế bào ung thư; hỗ trợ đắc lực cho bệnh nhân ung thư đang chữa bằng tia xạ. Trong thành phần dinh dưỡng của mướp đắng có nhiều vitamin C với hàm lượng khoảng 120 mg, cao hơn nhiều so với dâu tây (80 mg) và chanh (90 mg).

Lượng vitamin C trong mướp đắng giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể, kháng viêm tốt, ngăn ngừa và có tác dụng tiêu diệt tế bào ung thư… Kali trong mướp đắng chứa có tác dụng giảm huyết áp, beta-carotene giúp sáng mắt, giúp điều trị chứng trào ngược axit và chứng khó tiêu.

Mướp đắng vị đắng, lạnh tác dụng thanh nhiệt, giải độc.

Bên cạnh đó, do chứa chứa thành phần vị đắng đặc thù nên mướp đắng còn có tác dụng ức chế quá trình hưng phấn của trung tâm điều nhiệt trong cơ thể nên đạt tác dụng giải nhiệt. Mướp đắng sau khi chín có màu vàng đỏ như đào, vị đắng nhẹ, là chất tốt bình can lợi đởm (tốt cho gan mật), thanh giải huyết nhiệt (làm mát máu).

Người bệnh viêm gan vàng da nên ăn thường xuyên, cũng có thể dùng chữa bệnh trĩ do nóng ruột gây ra. Đối với những người bị các vấn đề về đường ruột như đau dạ dày, đại tràng, táo bón thì mướp đắng là bài thuốc chữa bệnh tuyệt vời. Mướp đắng chứa nhiều chất xơ giúp thực phẩm được tiêu hóa dễ dàng, ngăn chặn, phòng chống các bệnh về đường tiêu hóa.

Mướp đắng còn giúp cải thiện và tăng cường thị lực cho mắt, làm giảm các bệnh về mắt như nhiễm trùng mắt, đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng.

Những tác hại của mướp đắng

Làm tăng men gan

Ăn quá nhiều mướp đắng sẽ khiến các enzyme gan tăng cao, làm thay đổi hình dáng của tế bào gan. Bên cạnh đó mướp đắng còn chứa chất độc có tên là vicine gây ra hiện tượng nhức đầu, đau thắt bụng và hôn mê.

Nếu bạn ăn phải mướp đắng được trồng tại những vùng bị nhiễm kim loại nặng thì có thể sẽ bị ngộ độc, gây tổn hại cho gan.

Không có lợi cho sự phát triển của trẻ

Ngoài những dưỡng chất có lợi cho sức khỏe thì mướp đắng cũng có chứa một số hợp chất không tốt cho cơ thể. Nếu cho trẻ ăn mướp đắng quá sớm thì hệ tiêu hóa của trẻ sẽ không đủ khả năng hấp thụ dinh dưỡng và đào thải độc tố từ mướp đắng. Do đó, các mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn những món được chế biến từ mướp đắng.

Tác động tiêu cực tới khả năng sinh sản

Nếu đang mong có con, bạn cần loại mướp đắng khỏi thực đơn hàng ngày. Những kết quả nghiên cứu gần đây cho thấy, loại rau được nhiều người yêu thích này có thể làm giảm khả năng sinh sản. Ăn nhiều mướp đắng sẽ làm một số loại hoóc-môn ‘tình yêu’ gia tăng quá mức cần thiết, tạo ra những thành phần độc tố gây hại trong cơ thể.

Tình trạng sẩy thai có thể xảy ra nếu thai phụ ăn nhiều mướp đắng.

Thiếu máu tan huyết

Đây cũng là một trong những ảnh hưởng tiêu cực mà mướp đắng có thể gây ra. Những triệu chứng thường gặp của bệnh này bao gồm hôn mê, đau bụng, đau đầu và sốt.

Bệnh thiếu máu tan huyết là kết quả của việc thiếu hụt máu do các enzyme không hoạt động được như bình thường. Khi bạn tiêu thụ quá nhiều mướp đắng, lượng độc tố trong loại rau này sẽ tác động đến chức năng của các enzyme, gây hại cho sức khỏe.

Không thích hợp cho những người bị bệnh về gan và thận

Người bị bệnh về gan và thận cần tránh ăn mướp đắng vì chúng rất khó tiêu hóa, có thể gây đầy hơi. Những người bị thiếu men G6PD (loại men có vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa của tế bào hồng cầu) cũng nên tránh xa loại rau có vị đắng này.

Không tốt cho người mắc bệnh tiêu hóa

Mướp đắng có tác dụng tăng tiết men tiêu hóa, giúp hệ tiêu hóa tốt hơn nhưng nếu những người mắc bệnh đường tiêu hóa, hệ tiêu hóa yếu thì các hoạt chất trong mướp đắng kết hợp vào sẽ tạo nên sự “quá đà” và gây nên hiện tượng tiêu chảy, lỵ, gây các bệnh ở dạ dày.